Wil een systeem waterdicht zijn, dan moeten er duidelijke gevolgen zijn wanneer regels worden overtreden. Stokken achter de deur als ultieme maatregel zijn absoluut noodzakelijk. Wanneer iemand regels of afspraken moedwillig blijft overtreden, dient bijvoorbeeld een sanctie of de vermindering of stopzetting van bepaalde ondersteuning te worden overwogen. Hulpverleners dienen op de gepaste momenten ook streng te durven zijn. Let wel: dit blijft een ultieme maatregel die slechts wordt genomen wanneer alle andere mogelijkheden zijn uitgeput.

Het is belangrijk om dit principe duidelijk van bij het begin te communiceren. Ook dient de cliënt voldoende gewaarschuwd te worden en de kans te krijgen om zichzelf te herpakken en te verbeteren. Kort op de bal te spelen is de boodschap: reageer zo snel mogelijk indien de cliënt de afspraken niet nakomt. Wacht je er te lang mee, dan zou de cliënt de conclusie kunnen trekken dat het toch niet zo belangrijk is.

Wanneer meer dwingende maatregelen falen of in gebreke blijven, wordt vaak de verantwoordelijkheid gelegd bij de bevoegde publieke instanties of overheden. Al moeten er uiteraard signalen worden gegeven naar deze instanties, toch kunnen we niet steeds wachten op een hervorming van ‘het systeem’. Hulpverleners, scholen en andere betrokken maatschappelijke actoren kunnen zelf ook pro-actief zijn en doen wat er in hun eigen mogelijkheden ligt.