In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunnen we verschillende types bedelaars van Roma-origine onderscheiden. Op enkele uitzonderingen na gaat het over families afkomstig uit Roemenië.
* Sommige bedelende gezinnen huren al verscheidene jaren een appartement in Brussel (vaak Molenbeek, Schaarbeek, Sint-Joost of Anderlecht). Ze hebben weinig bestaansmiddelen en bedelen in de Brusselse straten, onder meer om de huur te kunnen betalen. Hun kinderen zijn ingeschreven op school, maar sommige gezinnen nemen hun kinderen buiten de schooluren mee de straat op.
* Een grote groep families uit de streek van Oradea (allen familie en/of dorpsgenoten) bedelt ook in Roemenië. Ze hebben de gewoonte kleine nederzettingen (‘barakkenkampen’) te bouwen en houden zich bezig met bedelarij of informeel klussen. Deze families zijn erg op zichzelf teruggeplooid; ze willen niet in de kijker lopen en zijn nauwelijks vragende partij voor intensieve vormen van omkadering. Het zijn gezinnen die ook vaak noodopvang weigeren, zelfs tijdens de wintermaanden.
* Tenslotte zijn er bedelende families uit verschillende steden en dorpen in Roemenië die slechts gedurende een bepaalde periode komen bedelen en daarna terugkeren. Ze reizen vaak heen en weer tussen Roemenië en België, samen met kinderen van wie sommige in Roemenië op school zijn ingeschreven. Vaak slapen ze op straat of in de noodopvang, in kraakpanden of in een appartement van al in Brussel gevestigde familieleden.
Bedelen is het gevolg van (kans-)armoede. In deze groepen zijn er echter ook ouders die hun kinderen op straat meenemen tijdens de bedelactiviteit. Kinderen die op die manier hun tijd doorbrengen op straat worden niet enkel geconfronteerd met veiligheids- en gezondheidsrisico’s, maar missen ook andere ontwikkelingskansen. Zo blijft voor hen het recht op onderwijs dode letter. Hierdoor riskeren ze de volgende uitgesloten generatie te worden. Aangezien er in Brussel opvangmogelijkheden bestaan voor deze kinderen, druist het in tegen hun belang dat dergelijke situaties worden geaccepteerd en blijven bestaan.
De situaties van bedelende families (en de kinderen) zijn erg uiteenlopend en dienen daarom geval per geval te worden beoordeeld. We proberen hier toch enkele algemene suggesties te geven over hoe omgaan met het fenomeen van bedelen in aanwezigheid van kinderen.
In onderstaande video geeft bemiddelaar Darius uitleg over bedelende Roemeense Roma in Brussel (VRT 8/4/’15).