Onderwijs is een onontbeerlijke hefboom om de vicieuze cirkel van armoede en uitsluiting te doorbreken. Zoals de strijd tegen bedelarij een strijd moet zijn tegen armoede, zo zou de strijd tegen kinderbedelarij in de eerste plaats een strijd vóór scholarisatie moeten zijn, zowel voor leerplichtige kinderen als voor kleuters. Een duurzame aanpak van de toeleiding naar onderwijs voor sociaal kwetsbare groepen zoals deze Roma-families vraagt in de eerste plaats om bewustmaking over rechten en plichten met betrekking tot onderwijs en om een integrale sociale omkadering.

Leerplicht en het recht op onderwijs gelden voor alle kinderen die in België verblijven. Ouders bewust maken over het belang van onderwijs en leerplicht is een taak van alle sociale, gemeentelijke, politie- en gerechtelijke actoren. Stevige en duidelijke signalen zijn nodig om ouders te tonen dat hun kinderen het recht hebben, en vanaf 6 jaar ook de plicht, om naar school te gaan. Zo kan je de scholing van kinderen bijvoorbeeld als voorwaarde stellen voor het verkrijgen van andere vormen van hulp of omkadering.

Het is een taak van Roma-bemiddelaars, brugfiguren en straathoekwerkers om proactief in contact te treden met de gezinnen, de scholarisatie te bevorderen en families te begeleiden. Om duurzaam werk mogelijk te maken, is het nodig dat deze specifieke interventiecapaciteit financieel en structureel ondersteund wordt.

Het getuigt van goed beleid om ervaringsdeskundigen in de gemeentelijke preventieteams op te nemen die het Romanes en/of de Roemeense taal beheersen, waarmee ze vlot in contact kunnen treden met bedelaars.

(c) Virginie Nguyen Hoang

Een strikte en consequente opvolging van de leerplicht is essentieel. Het sensibiliserende en begeleidende werk van eerstelijnsorganisaties en scholen kan niet zonder de ruggensteun van jeugddiensten en justitie. Het is noodzakelijk dat er onmiddellijk maatregelen als stokken achter de deur kunnen worden voorzien in geval van problematische afwezigheid.

Ouders van erg jonge kinderen (baby’s en peuters) zijn vaak bijzonder moeilijk te overtuigen om hun kind in een crèche onder te brengen. Roma beschouwen het ‘uitbesteden’ van de opvang van hun kind aan vreemden vaak als het verzuimen van hun ouderlijke taak. Hen aansporen om thuis opvang te voorzien met behulp van een ander familielid of grootouder heeft soms meer succes.